GettyImages-2159615518.jpg
Guvernatori i Kalifornisë Newsom firmos ligjin historik për sigurinë e AI
Data: 30/09/2025 09:09

Guvernatori i Kalifornisë, Gavin Newsom, ka miratuar ligjin SB 53 – një ligj i parë në SHBA që vendos kërkesa të reja transparence për kompanitë e mëdha të inteligjencës artificiale. Ky ligj përfaqëson një hap të rëndësishëm drejt rregullimit të sektorit të AI, duke synuar forcimin e sigurisë dhe mbrojtjen e publikut nga rreziqet e mundshme të teknologjisë së avancuar.

Kërkesat e reja të ligjit SB 53 dhe reagimi i industrisë së teknologjisë

SB 53, i cili u miratua nga legjislatura e shtetit, detyron laboratorët e mëdhenj të AI – përfshirë OpenAI, Anthropic, Meta dhe Google DeepMind – të jenë transparentë lidhur me protokollet e tyre të sigurisë. Po ashtu, ligji vendos mbrojtje për sinjalizuesit (whistleblower) që punojnë në këto kompani, duke i inkurajuar ata të raportojnë çështje të rëndësishme pa frikë nga pasojat. Një element tjetër i rëndësishëm i ligjit është krijimi i një mekanizmi raportimi për incidente kritike të sigurisë, ku si kompanitë ashtu edhe publiku mund t’i raportojnë ato pranë Zyrës së Shërbimeve të Emergjencës së Kalifornisë. Kompanitë duhet të raportojnë gjithashtu incidente të krimeve të kryera pa mbikëqyrje njerëzore, si sulme kibernetike, ose sjellje mashtruese të modeleve të AI, që nuk janë të përcaktuara nga Akti i AI i BE-së.

Ligji ka marrë reagime të ndryshme nga sektori i teknologjisë. Disa kompani të mëdha të teknologjisë kanë argumentuar se rregullorja në nivel shteti mund të krijojë një “mozaik rregulloresh” që pengon inovacionin. Ndërkohë, Anthropic e ka përkrahur publikisht ligjin, ndërsa Meta dhe OpenAI kanë kundërshtuar me lobim të fortë. OpenAI madje publikoi një letër të hapur që i kërkonte guvernatorit të mos e firmoste SB 53. Paralelisht, disa prej liderëve të Silicon Valley kanë investuar miliona dollarë në super PAC për të nxitur politikëbërës të favorshëm për AI dhe rregullatore të lehta.

Ligji i ri mund të bëhet model për rregullimin e AI në SHBA

Edhe pse ka pasur kundërshti, pritet që shembulli i Kalifornisë të ndiqet nga shtete të tjera që synojnë të adresojnë rreziqet e teknologjive të reja. Në Nju Jork, është miratuar tashmë një ligj i ngjashëm që pret firmën ose veton e guvernatores Kathy Hochul. Guvernatori Newsom theksoi se Kalifornia ka arritur të balancojë mbrojtjen e komuniteteve me rritjen e industrisë së inteligjencës artificiale, duke ndërtuar një standard kombëtar për sigurinë e AI dhe forcimin e besimit publik në këtë teknologji të re që po zhvillohet me shpejtësi.

Po ashtu, guvernatori është duke shqyrtuar projektligjin SB 243, i cili synon të rregullojë chatbots që përdorin AI, duke kërkuar protokolle të sigurta dhe përgjegjësi juridike për kompanitë që nuk i plotësojnë këto standarde. Ligji SB 53 është përpjekja e dytë e senatorit Scott Wiener për të vendosur rregulla mbi sigurinë e AI, pas një ligji të mëparshëm që u hodh poshtë një vit më parë për shkak të kundërshtimeve të industrisë së madhe. Kësaj here, duke bashkëpunuar me kompanitë kryesore të AI, Wiener ka synuar të krijojë një ligj më të balancuar dhe të zbatueshëm praktikisht.

Tags: AI, Kaliforni, ligj, siguri, transparencë, teknologji