Prodhuesi i spyware, Intellexa, kishte akses të largët në disa nga sistemet e survejimit të klientëve të saj qeveritarë, duke i lejuar punonjësit e kompanisë të shihnin të dhënat personale të personave të cilëve u ishin hakeruar telefonat me spyware-in Predator. Këto të dhëna të reja janë publikuar kohët e fundit nga Amnesty International. Sipas raportit, Intellexa jo vetëm që mund të shihte informacion të ndjeshëm, por e realizonte këtë përmes një mjeti standard si TeamViewer, i cili i lejonte të lidheshin në distancë tek pajisjet e tjera përmes internetit.

Zbulimet e reja rreth Intellexa dhe rreziqet për privatësinë

Më 3 dhjetor 2025, Amnesty International dhe partnerë ndërkombëtarë medianikë si Haaretz, Inside Story dhe Inside IT, publikuan një seri raportesh duke u bazuar në dokumente të brendshme të rrjedhura, materiale të trajnimit dhe materiale marketingu nga Intellexa. Thelbi i këtyre zbulimeve është fakti që stafi i Intellexa mund të kishte akses në të dhënat e përdoruesve të survejuar në kohë reale, përfshirë foto, mesazhe dhe të gjitha të dhënat e tjera të mbledhura nga Predator. Amnesty thekson se në një video trajnimi të rrjedhur, mund të shiheshin tentativat “live” të infektimit në objektiva të vërtetë, duke përfshirë adresën IP dhe versionin e softuerit të telefonit të synuar në Kazakistan.

Kompani të tjera të njohura për zhvillimin dhe shitjen e spyware, si NSO Group apo Hacking Team, kanë këmbëngulur se nuk kanë marrë kurrë akses në të dhënat që mbledhin klientët e tyre, për të shmangur përgjegjësinë ligjore nëse spyware përdoret në mënyrë të paligjshme. Po ashtu, klientët qeveritarë zakonisht nuk dëshirojnë të ekspozojnë emrat dhe vendndodhjet e objektivave të tyre private apo të ndjeshme përballë kompanive të jashtme.

Kundërpërgjigjet dhe shqetësime rreth sigurisë

Ekspertë të sektorit të spyware, përfshirë Paolo Lezzi, CEO i Memento Labs, kanë deklaruar që ky lloj aksesimi i sistemit të klientëve nuk është asgjë normale dhe se agjencitë qeveritare nuk do ta pranonin kurrë. Sipas Lezzi, ky mund të ketë qenë një demo apo ambient trajnimi, jo një sistem real i klientit, por Amnesty këmbëngul që bëhet fjalë për akses në sistem të gjallë. Sipas Amnesty, në video një punonjës pyet nëse ambienti ishte demo, dhe instruktori konfirmoi se ishte një sistem real klienti.

Për më tepër, Amnesty shprehu shqetësimin se këto zbulime rrisin rrezikun për viktimat e survejimit, sepse të dhënat e tyre më të ndjeshme jo vetëm i ekspozohen një qeverie, por edhe një kompanie të huaj e cila mund të mos jetë në gjendje t’i mbrojë ato sa duhet. Intellexa nuk ka komentuar mbi pretendimet, ndërsa një avokat i themeluesit Tal Dilian mohoi çdo veprim të paligjshëm.

Tal Dilian është një figurë mjaft e diskutueshme në industrinë e spyware-it qeveritar. Në vitin 2024, Shtetet e Bashkuara shpallën sanksione ndaj tij dhe një partnereje të biznesit, me pretendimin se spyware-i i Intellexa ishte përdorur kundër amerikaneve, duke përfshirë zyrtarë qeveritarë, gazetarë dhe ekspertë politikash. Sanksionet ndalojnë çdo lidhje tregtare mes kompanive dhe shtetasve amerikanë me Dilian dhe partneren e tij. Kjo është hera e parë që SHBA-t fuqizojnë sanksione personale kundër një drejtuesi të industrisë së spyware.

Kjo çështje mbetet e hapur dhe nxit përgjegjësi të reja për mbrojtjen e privatësisë dhe të të drejtave të njeriut në epokën dixhitale, sidomos përballë teknologjive të avancuara të survejimit që po përdoren gjithnjë e më shpesh në të gjithë botën.

Tags: Intellexa, spyware, privatësia, Amnesty International, Predator, survejim qeveritar